Ông Ngọc cho biết tại cuộc họp đánh giá công tác của Ban Chỉ đạo buồng rửa tiền gần đây nhất, AMLD đã kiến nghị Chính phủ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư coi xét sửa Luật Doanh nghiệp nhằm hạn chế tình trạng thuê giám đốc mở doanh nghiệp ma để lợi dụng rửa tiền. Thành ra, trong cổ đông sáng lập nhà băng A không có tên ông C, trong khi nhân vật này mới đích thực là người điều hành (na ná trường hợp vai trò của bầu Kiên tại ACB).
Khó truy nguồn gốc dòng tiền Ông Ngọc cũng cho biết một trong những căn do gây khó khăn cho công tác phòng rửa tiền tài Việt Nam hiện thời là khó xác định tính minh bạch và chủ sở hữu hưởng lợi của các nguồn đầu tư. Theo Cục gian rửa tiền (AMLD) thuộc ngân hàng quốc gia (NHNN), Việt Nam chưa có đánh giá chính thức của cơ quan có thẩm quyền về tù đọng rửa tiền.
Thực tiễn, số lượng mỏng ngờ rửa tiền tăng cao sau mỗi đợt NHNN tổ chức tập huấn, chứng tỏ Việt Nam còn thiếu kinh nghiệm đương đầu đối với loại tù nhân mới này. Các cá nhân chủ nghĩa, tổ chức đều được góp vốn dự cổ đông sáng lập ngân hàng.
Số liệu của AMLD cho thấy đến nay, NHNN đã “khoanh vùng” được 165 mỏng giao tế đáng ngờ liên can đến hoạt động rửa tiền, chuyển cơ quan thanh tra và công an xác minh.
Bên cạnh đó, NHNN cũng thu nhận 50 văn bản từ các cơ quan thực thi pháp luật yêu cầu thẩm tra, cung cấp thông báo liên tưởng đến các bị can hoặc đối tượng trong các vụ án hình sự. Ông Nguyễn Văn Ngọc cho biết các giao tiếp ngờ rửa tiền nói trên cốt là các mỏng thu thập từ nhà băng, trong đó có cả nhà băng 100% vốn nước ngoài ở Việt Nam.
Sau đó, nhóm tù này sang Campuchia (quốc gia không quản lý ngoại hối) để rút tiền mặt. Đấu mở mang công tác phòng chống rửa tiền, NHNN đang dự thảo quy định mua vàng bằng tiền mặt có giá trị từ 300 triệu đồng trở lên phải xuất trình CMND. Tuy nhiên, đến tháng 6-2012, Quốc hội mới duyệt y Luật phòng chống rửa tiền.
Tổng số tiền giao thiệp ngờ rửa tiền trong năm 2012 là gần 51. Ngân hàng A có công ty B tham gia 10% vốn, công ty B lại có ông C là chủ toạ HĐQT nhưng ông C lại cử ông D đứng ra đại diện vốn.
Các chủ thẻ nhận ít tiền thù lao rồi giao lại thẻ cho người đặt hàng. Ông Ngọc cho rằng các nhà băng phải nhận thức được đây là giao tiếp thất thường, ít AMLD để kết hợp với cơ quan công an chiến đấu xử lý.
Tháng 10-2012, Thủ tướng Chính phủ đồ mưu hoạch hành động quốc gia về chống rửa tiền và tài trợ khủng bố. Vì trong các lĩnh vực có khả năng lớn xảy ra rửa tiền như ngân hàng, chứng khoán, bất động sản, kinh doanh vàng, casino…, mới chỉ có hệ thống ngân hàng chú trọng tập huấn nâng cao tri thức phòng chống rửa tiền cho đội ngũ viên chức, từ đó kịp thời cập nhật các ít giao dịch đáng ngờ gửi cơ quan chức năng.
165 bẩm đáng ngờ Ông Nguyễn Văn Ngọc, Cục trưởng AMLD, cho biết năm 2009, Quốc hội duyệt Bộ Luật Hình sự (sửa đổi, có hiệu lực từ ngày 1-1-2010), trong đó quy định tầy rửa tiền. Ví dụ, trước đây có nhóm tù hãm quốc tế thuê một số người Việt Nam mở 12 thẻ debit của các nhà băng trong nước. Do đó, Việt Nam còn ít kinh nghiệm trong công tác tranh đấu phòng chống rửa tiền.
Các hiện tượng thuê giám đốc để thành lập doanh nghiệp, ủy quyền cho lái xe, nhân viên đứng tên cổ phần… cũng gây khó khăn cho việc truy hỏi nguồn gốc dòng tiền. Hằng ngày, tiền được chuyển vào cả 12 account ở Việt Nam và rút sạch từ Campuchia. Ma trận sở hữu chéo đã trở thành hiện tượng điển hình của nền kinh tế Việt Nam.
Tuy nhiên, con số này không phản ảnh nhà băng là mảnh đất thuận tiện cho phạm nhân rửa tiền. Để chống rửa tiền, phải tầm nã mối quan hệ sở hữu chéo nhưng đây chính là vấn đề đang vướng.
Còn theo đánh giá của Lực lượng Đặc nhiệm tài chính về chống rửa tiền (FATF), Việt Nam mới tuân thủ được 16 trong tổng số 49 khuyến nghị mà tổ chức này đưa ra.
Tiềm tàng trong những giao tiếp bất thường Theo ông Nguyễn Văn Ngọc, “xương sống” giúp gian tội phạm rửa tiền có hiệu quả chính là việc các định chế tài chính phải hiểu rõ khách hàng để kịp thời thưa giao du thất thường. 000 tỉ đồng.
