Trong một chuyến thăm Cuba
Nghe tin anh hùng Núp chết thật. Ông Phan Xuân Vũ. Ông từng nắm giữ các cương vị khác nhau. Leo lên đó á? Cái làng ấy nó xa quá mà. Ngoài phục vụ du lịch cộng đồng. Khu vực dự định đặt các công trình phục dựng làng kháng chiến Stơr - Ảnh: T. Đinh Núp được nhiều đứa ở xa gần biết đến. Cho biết đây là kế hoạch lớn nên phải coi xét kỹ các góc độ từ lịch sử.
Người dân và nhà văn Nguyên Ngọc. Chính quyền vận động người dân Stơr xuống núi để làm lúa nước. Đinh Núp một mình mang cung tên đứng sau gốc cây rồi nhằm thẳng bụng lính Pháp mà bắn. Ông Đinh H’Rinh - cháu ruột của anh hùng Đinh Núp - tự hào giữ được bộ râu để hoài tưởng người chú của mình - Ảnh: T. Đây là hai dấu vết - “nhân chứng” hiếm hoi còn sót lại ở làng. Ai cũng thương Bok Núp vì nhờ Bok Núp mà người Kông Hoa đã thắng được Pháp.
Bắt nộp thuế. Trở thành người của “Bok Hồ”. Đây cũng là lần trước hết người Tây nguyên biết rằng lính Pháp cũng là người.
Ông được chủ toạ Fidel Castro nhận là anh kết nghĩa. Bắt thanh niên các làng đi xâu (đi làm thuê nhân cho Pháp). Làng anh hùng Núp. Năm 1954 ông tụ tập ra Bắc.
Gốc mít cổ thụ. Ông H’Rinh cho biết Núp rất gan lì và gần như chơi sợ chết. D. UBND tỉnh Gia Lai đang xây dựng đề án phục dựng nguyên trạng làng kháng chiến này. Làm mang cung đánh Pháp đấy” - ông H’Rinh nhớ lại. Ngôi làng Stơr cũ cũng hiện ra trước mắt. Cây xoài trong tiểu thuyết sơn hà đứng lên là hình ảnh của sự sống mãnh liệt của làng trong những lần lính Pháp tổ chức vào đốt phá.
Núp mất đi rồi nhớ Núp quá nên Đinh H’Rinh cũng để râu từ đó.
Chỉ dẫn người dân trồng lúa nước để đảm bảo cuộc sống tốt hơn nên người Stơr đã xuống núi sinh sống. Cách bờ suối Stơr (suối Đất Hoa trong tiểu thuyết) chừng 200m là những gốc xoài. Không phải quái vật như tin đồn: “Núp bắn rồi! Mũi tên trúng vào giữa bụng thằng Pháp. Làng Stơr trong cuốn Lịch sử Đảng bộ xã Tơ Tung được nhắc đến với cuộc đấu tranh của dân làng dưới sự lãnh đạo của anh hùng Núp đã đẩy lùi nhiều cuộc tấn công của quân Pháp những năm 1943-1950.
Khi lính Pháp tấn công sạo sục vào làng. Lối đi nhỏ lên làng giờ đã nằm lọt thỏm giữa rừng. Làng sẽ được phục dựng trên diện tích 3ha tại khu vực làng Stơr bây giờ (cách UBND xã Tơ Tung khoảng 3km). Già Đinh H’Rinh kể rằng sau năm 1975. Ắt giờ đã thành phế tích. Sinh năm 1914 tại huyện Kbang (Gia Lai). Khi biết chúng tôi có ý định tìm đến ngôi làng Stơr cũ. Lập làng mới. Chỉnh chiêng. Đốt cháy nhà rông.
Những năm lính Pháp vào các làng bắt đồng bào để cướp bóc. Từ vị trí làng này nhìn xuống thung lũng chỉ còn lại những dấu chấm nhỏ. Xã Tơ Tung) - cháu ruột của anh hùng Đinh Núp và cũng là một trong ba người cùng chống chọi với anh hùng Núp còn sống tại Tơ Tung - cho biết đây chính là những hình ảnh rất thật về làng Stơr những ngày cùng Đinh Núp đứng lên chống Pháp. Văn hóa đến việc thu hút khách du lịch.
Những ngày đó. Lính Pháp liên tục đem quân vào bắn phá. Làng kháng chiến Stơr cũng sẽ là nơi dạy các nghề truyền thống của đồng bào bản địa như dệt thổ cẩm. Cây xoài vẫn xanh lá như thách thức. Gắn bó với xã Tơ Tung cho đến ngày nay. Đánh cồng chiêng. Núp muốn coi nó có máu không? A! Từ cái bụng trắng. Một góc làng Stơr bây giờ. Làng Stơr được bố phòng ở một đỉnh núi với mục đích thoát khỏi những cuộc tấn công của lính Pháp.
Năm 1964. Già làng Đinh H’Rinh (làng Toong. Để đến làng này chỉ còn cách đi bộ lội rừng. Dân tộc Ba Na)
Vào làng Stơr bây giờ thật khó tìm gặp những người còn biết về Đinh Núp. Trong giang san đứng lên. Anh hùng Núp tên thật là Đinh Núp (còn có tên gọi là Sar. Mang theo những tưởng tượng về hình ảnh một ngôi làng Ba Na kiên cường và câu chuyện có thật về anh hùng Núp. Cũng chảy máu giống người mình.
Giám đốc Sở Văn hóa - thể thao và du lịch tỉnh Gia Lai. Hình ảnh làng Kông Hoa trong tiểu thuyết giang san đứng lên được bố trí với hệ thống mang cung. Phòng văn hóa thông tin huyện Kbang cho biết hiện đề án đang được khai triển với sự đóng góp ý kiến của hội đồng già làng.
Sau khoảng hai giờ lội rừng. Nhiều người lớn tuổi cho biết trong chiến tranh lối đi này được bịt kín bằng những bẫy chông và mang cung. H’Rinh rất kiêu hãnh. Năm 1999. D. Tỉnh Gia Lai. Ngày 10-7-1999. Anh hùng Núp trút hơi thở rút cục. Kông Hoa là cái tên của văn chương nhưng đó là một ngôi làng hoàn toàn có thật. Một dòng máu đỏ chảy ra.
Anh Đinh Sum - phó bí thơ chi bộ làng Stơr - chỉ tay về hướng núi: “Ối. Bao lăm lần nhà rông bùng cháy. “Bok Núp chỉ dẫn mình làm chông. Đinh Núp vận động người làng đào hầm đặt bẫy chông.
Và người anh hùng Núp trong tiểu thuyết cũng được xây dựng từ một hình tượng có thật: anh hùng Đinh Núp - người làng Stơr thuộc huyện Kbang. Riêng Đinh H’Rinh thì nói Đinh Núp khi còn sống có một bộ râu dài trắng muốt. Bẫy đá. Chặt cây làm mang cung và dựng những hào rào đá hai bên dòng suối Stơr chảy từ núi xuống. B. Trẻ con ở Stơr không gọi anh hùng Núp mà gọi là “Bok Núp” - tức là bác.
Chảy thấm xuống đất làng Kông Hoa”. Chúng tôi tìm về xã Tơ Tung (huyện Kbang). Ánh mắt mơ màng ngồi bên nhà sàn nói đôi khi ông vẫn thường kể cho con cháu nghe về Bok Núp và những ngày cùng dân làng đánh Pháp. Theo Đinh Sum.
Bắt đi làm lính cho Pháp. Chính quyền. Người lớn. Hàng chục năm trôi qua. Sau nhiều năm đánh Pháp. Sau năm 1975. Giờ bộ râu của Đinh H’Rinh giống hệt Đinh Núp.
Một mình Đinh Núp đứng ra vận động rồi đưa người làng lên đỉnh núi Kông Hoa (núi Stơr) - nơi có vị trí hiểm trở nhất - để phản kích những cuộc tấn công. Mấy chục năm đã trôi qua kể từ ngày làng Stơr cầm vũ khí đứng lên kháng Pháp.
B. Để chống trả những cuộc truy quét của lính Pháp. THÁI BÁ DŨNG Phục dựng làng kháng chiến Stơr Với vai trò lịch sử lớn lao của làng Stơr.
Ngôi làng này đã được chuyển di về trọng điểm xã Tơ Tung và vẫn giữ nguyên tên gọi cũ là làng Stơr. Là người đáng kính trọng giống như họ thường gọi “Bok Hồ”.
Dân làng Stơr ai cũng khóc. Bận nhiều việc nhưng Đinh Núp vẫn thẳng thớm về thăm làng. Trên mấy đám mây kia”. Những ngày theo Núp đi đánh Tây. Trong khi các làng khác ở Tơ Tung đều dãy Pháp thì người Kông Hoa khăng khăng không chịu.
Núp được thu nhận Đảng rồi được đưa ra Bắc học tập. Tháng 8-1955 được tuyên dương Anh hùng lực lượng vũ trang quần chúng. Nhiều cán bộ từ tỉnh đến huyện tới giúp dân khai khẩn. Dưới bóng cây này. Song bao năm qua người ta vẫn thường gọi làng Stơr là làng Kông Hoa. Hầm chông xung quanh. Từ năm 1943 Đinh Núp đã lãnh đạo dân làng đứng lên kháng Pháp.
Ông Đinh H’Rinh năm nay đã 84 tuổi. Dù không biết mặt nhưng một điều khá thích thú là hầu như trong mỗi ngôi nhà ở làng Stơr đều treo ảnh Bác Hồ và bên cạnh đó là ảnh Đinh Núp.
